بررسی دی.ان.ای خرس‌های قطبی نشان می‌دهد اجداد آنها 130هزار سال پیش توانستند به سرعت با تغییرات جوی زمین سازگار شوند و زنده بمانند. اما آیا نوادگان آنها در قرن بیست و یکم، جان سالم به در خواهند برد؟

بهنوش خرم‌روز:‌ پیش‌بینی‌های دانشمندان و محیط‌شناسان، همه حاکی از آن است که اگر گرمایش زمین به همین صورت ادامه پیدا کند، یخ‌های قطبی آب خواهند شد و در عرض چند دهه، اثری از خرس قطبی، این موجود زیبا و دوست داشتنی روی زمین باقی نخواهد ماند. با این که مطالعه جدید نشان می‌دهد که خرس‌های قطبی در گذشته‌ای دور توانسته‌اند در عرض 20،000 سال با تغییرات جوی سازگار شوند، اما پیش‌بینی‌ها می‌گویند که این‌بار چند دهه بیشتر برای سازگار شدن وقت ندارند. آیا تا چند دهه دیگر زمین باید برای همیشه با خرس‌های قطبی خداحافظی کند؟

به گزارش وایرد، بررسی ژنتیکی جدید فسیل‌های اجداد خرس‌های قطبی، تاریخ به وجود آمدن آن‌ها روی زمین را مربوط به 150،000 سال پیش می‌داند،‌ اندکی قبل از این که آخرین دوران یخبندان زمین به پایان برسد و یخ‌ها آب شوند، یعنی دورانی که آب و هوایی داشته که قابل مقایسه با آب و هوایی است که انتظار داریم گرمایش جهانی در آینده به بار بیاورد.

به گفته شارلوت لیندکوییست، زیست‌شناس دانشگاه ایالتی نیویورک واقع در بوفالو و همکارانش، به طور قطع خرس‌های قطبی پیش از این تغییر آب و هوایی را تجربه کرده‌اند. اما حالا سوال بزرگ این است که آیا آن‌ها می‌توانند با شرایط آینده هم کنار بیایند و زنده بمانند؟

خرس‌های نابالغ تغییرات جوی را تحمل می‌کنند؟

از وقتی که بسیاری از پژوهشگران و محیط‌شناسان، نابودی قریب‌الوقوع خرس‌های قطبی را پیش‌بینی کرده‌اند، این موجودات تبدیل به شاخص نگرانی از تغییرات آب و هوایی کره زمین شد‌ه‌اند. این خرس‌ها تابستان‌هایشان را به شکار فوک‌ها روی یخ‌های قطبی می‌گذرانند در حالی که این یخ‌ها به سرعت در حال آب شدن هستند. اگر این یخ‌ها آب شوند،‌ خرس‌های قطبی گرسنه خواهند ماند.

بر اساس مطالعه زمین‌شناسانه ایالات متحده آمریکا در سال 2007/ 1386،‌ تا اواسط قرن بیست و یکم،‌ دو سوم خرس‌های قطبی نابود خواهند شد. انجمن بین‌المللی پژوهشگران مسائل مربوط به قطب شمال، اعلام کرده است که در صورتی که یخ‌های تابستانی آب بشوند،‌ دیگر گونه‌ای به نام خرس قطبی روی زمین وجود نخواهد داشت و این اتفاق در طی چند دهه خواهد افتاد.

با این حال،‌ منتقدین این گونه اظهار نظرها معتقدند که خرس‌های قطبی خیلی بیشتر از آن چه ما تصور می‌کنیم سازگارپذیر هستند و به این سادگی از بین نمی‌روند.

در سال 2007/ 1386 اولافور اینگلف‌سون،‌ زمین‌شناس دانشگاه ایسلند که یکی از همکاران مطالعه جدید در زمینه خرس‌های قطبی نیز هست، فسیل استخوان آرواره یک خرس قطبی را در اقیانوس قطب شمال ایسلند پیدا کرد. وی سن فسیل را در حدود بین 110،000 تا 130،000 سال تخمین زد. تا آن زمان تصور می‌شد که سن گونه خرس قطبی روی زمین 90،000 سال است. این سن جدید بدین معناست که خرس‌های قطبی از دوره ایمین جان سالم به در برده‌اند. دوره ایمین دوره‌ای است که دمای زمین بسیار گرم بوده است. این دوره بین دو دوران یخبندان آخر زمین قرار گرفته بوده، یعنی 130،000 قبل، درست در پایان دوران یخبندان یکی به آخر مانده آغاز شده، 15،000 سال طول کشیده و با شروع آخرین دوران یخبندان به پایان رسیده است. دانشمندان علوم زمین دوران ایمین را تصویری از وضعیت زمین در چند قرن آینده با گرمایش جهانی می‌دانند.


در مطالعه اخیر، اینگلف‌سون و لیندکوییست دی.ان.ای به دست آمده از میتوکندری فسیل را با دی.ان.ای میتوکندری خرس‌های قطبی امروزی و نزدیک‌ترین خویشاوندشان،‌ خرس‌های قهوه‌ای مقایسه کردند. (میتوکندری ساختار سلولی است که خارج از هسته سلول شناور است و ماده ژنتیکی خودش را دارد). آن‌ها میزان تغییر ژنتیکی را محاسبه کردند تا میزان جهش ژنتیکی خرس‌ها طی 130،000 سال را به دست بیاورند و از این طریق بتوانند تغییرات قبل از 130،000 سال پیش را هم تخمین بزنند. نتایج مطالعه آن‌ها نشان می‌دهد که این دو گونه از خرس‌ها در حدود 150،000 سال پیش از هم جدا شده‌اند.

شواهد ساختاری و آثار مواد معدنی به دست آمده از فسیل استخوان آرواره نشان می‌دهد که 20،000 سال پس از این جدایی، خرس‌های قطبی جثه‌ای هم اندازه خرس‌های قطبی امروزی داشته‌اند و به اندازه خرس‌های قطبی امروزی از پستانداران دریایی تغذیه می‌کرده‌اند و در مناطق مشابهی هم زندگی می‌کرده‌اند. بر اساس این یافته‌های جدید، سازگار شدن خرس‌های قطبی به نسبت در مدت کوتاهی اتفاق افتاده است.

اگر یک بار این گونه توانسته تا این حد تغییر کند،‌ ممکن است بتواند یک بار دیگر هم به همین اندازه تغییر کند. با این حال لیندکوییست نگران غرق شدن خرس‌های قطبی نابالغ است. وی می‌گوید:‌ «درست است که در زبان تحولی،‌ ما می‌گوییم خرس‌ها در مدت زمان کوتاهی توانسته‌اند سازگار شوند و به صورت خرس‌های قطبی امروزی در بیایند، اما در حقیقت این زمان کوتاه به معنای چندین هزار سال است،‌ نه چند دهه.»

در عوض وی امیدوار است خرس‌ها در مدت اندکی که دارند بتوانند در مناطق کمی از زمین که همچنان برایشان قابل سکونت مانده است جمع بشوند. به اعتقاد وی، ‌احتمالا در دوره ایمین هم چنین مناطقی وجود داشته‌اند که به خرس‌های قطبی پناه داده‌اند.

خبر آنلاين]