انيميشن يعني نشان دادن تصاوير متحرک به هر صورت و به هر شکل. انيميشن ها
روش هاي ساخت بسيار گوناگوني دارند که يکي از اين روش ها استفاده از
کامپيوتر است. انيميشن هاي کامپيوتري با استفاده از نرم افزار هاي مخصوص
ساخته مي شوند که اين نرم افزار ها مي توانند Maya، 3Dmax و بسياري از نرم
افزار هاي ديگر باشند که هر کدام معمولاًَ کاربرد و برتري خاصي نسبت به
ديگر نرم افزار ها دارند. انيميشن ساز بايد به زيباترين شکل ممکن و در
سريع ترين زمان انيميشن خود را بسازد، لذا براي اين کار از روش هاي مختلف
و نرم افزار هاي گوناگون مي توان استفاده کرد.
انيميشن ها کاربرد هاي گوناگوني دارند، از قبيل: تيزر هاي تبليغاتي،
برنامه هاي علمي آموزشي، جلوه هاي ويژه يا انيميشن ترکيب شده با فيلم،
ساخت انيميشن براي سرگرمي کودکان و نوجوانان، ساخت محيط هاي شبيه سازي شده
ﻯ واقعي، ساخت بازي هاي کامپيوتري و... . هنر انيميشن سازي تعاريف و
تاريخچهﻯ مربوط به خود را دارد و مدل سازي در کامپيوتر هم روش هاي
گوناگوني دارد و براي اين که ما در کامپيوتر مدلي را بسازيم کارهاي خاصي
را بايد بلد باشيم و انجام دهيم. موضوع انيميشن از ديرباز مطرح بوده است.
فکر ساخت انيميشن از زماني مطرح شد که در زمان هاي گذشته کساني که به ساخت
فيلم هاي سينمايي و تلوزيوني مشغول بودند به فکر افتادند که چرا فقط از
جهان پيرامون خود فيلم تهيه کنند؟ چرا جهان گسترده و بي نهايتِ، ذهن و
تصورات خود را به نمايش نکشند؟

به همين علت آنان به اين فکر افتادند تا با در کنار هم گذاشتن نقاشي هاي
متعدد، تصاوير متحرک بسازند که اين نحوه ﻯ ساخت فيلم را " انيميشن "
ناميدند. به مرور زمان اين انيميشن ها از کوتاهي و خشک بودن حرکات و محيط
در آمد. شرکت هاي بزرگ و سرمايه داران بسياري در مورد انيميشن تلاش کردند
و حاصل تلاش آن ها بي نتيجه نبود زيرا سود زيادي عايدشان شد.
به مرور زمان انيميشن هاي 2بعدي وارد کامپيوتر شد و بر زيبايي و جذابيت
خود افزود، مثلا ً انيميشن هاي ساخته شده از کيفيت رنگ بالاتري نسبت به
انيميشن هاي قبلي داشت و بسياري از قابليت هاي ديگري نيز داشت. بعد از آن
انيميشن هاي کامپيوتري 3بعدي(3D) وارد بازار شد(کلمه ي 3D مخفف عبارت
3dimension مي باشد که به معناي 3بعدي مي باشد). ولي کسي زياد به سراغ آن
ها نمي رفت زيرا يادگيري آن ها سخت بود و کم تر کسي بود که براي انيميشن
سرمايه گزاري مي کرد. البته کساني هم به سراغ آن ها رفتند و انيميشن هاي
کوتاهي ساختند، ولي کسي آن انيميشن ها را جدي نگرفت.
اما اين بي توجهي ها بعد از ساخت اولين انيميشن بلند و زيبا با نام"داستان
اسباب بازي هاي1" (Toy Story1) به پايان رسيد. بعد از ساخت اين انيميشن
شرکت هاي بزرگ انيميشن سازي 2بعدي هم چون والت ديزني با آن مخالفت کردند،
ولي ديدند که مخالفت آن ها فايده اي ندارد و چون بسياري از مردم جذب
انيميشن هاي 3بعدي شده اند. به همين علت شرکت والت ديزني و ديگر شرکت هاي
مخالف کم کم به طرف انيميشن هاي 3بعدي کامپيوتري کشيده شدند.
شرکت والت ديزني چون نمي خواست اين کار به يک باره انجام شود، دست به کاري
ابتکاري زد و روشي نوين را پديد آورد که اين روش ساخت انيميشن بسيار موثر
بوده و هست. اين روش اين گونه بود که اين شرکت به جاي اين که انيميشن هاي
3بعدي بسازد، به گونه اي هنرمندانه انيميشن هاي 3 بعدي را با انيميشن هاي
2بعدي تلفيق مي کرد و محصولي زيبا را ارائه مي داد که بعد ها شرکت هاي
ديگر از اين کار الگو گرفتند.
بعد از مدتي شرکت والت ديزني انيميشن هاي زيباي 3بعدي کامل را به بازار
عرضه کرد و در حال حاضر يکي از شرکت هاي بزرگ انيميشن سازي 3بعدي در جهان
به حساب مي آيد. در حال حاضر انيميشن هاي 3بعدي و انيميشن هاي تلفيقي
طرفداران بسياري پيدا کره است که شايد شما هم يکي از طرفداران اين گونه
انيميشن ها باشيد.

قالب هاي مختلف انيميشن


1- انيميشن دو بعدي.
2- انيميشن سه بعدي(اجسام يا عروسک ها و...).
3- تکنيک هاي تلفيقي( زنده انيميشن و ....).
4- انيميشن کامپيوتري.


شيوه هاي مختلف ساخت انيميشن:


1- انيميشن روي طلق(Cell Animation):
روشي است که در آن طراحي ها روي طلق اجرا و رنگ آميزي شده و سپس روي زمينه
يا "بک گراند" قرار مي گيرند و معمولا دو فريم از هر تصوير فيلمبرداري مي
شود. تعداد فريم هاي براي هر تصوير متناسب با موضوع و نوع حرکت، قابل
تغيير است. براي مثال از فيلم هاي والت ديزني(آدم برفي) را مي توان نام
برد.

2- انيميشن روي کاغذ(Paper Animation):
در اين روش به دليل عدم استفاده از طلق، زمينه ها ساده تر انتخاب شده و
تمامي اجزاي صحنه براي هر نقاشي مجددا کشيده مي شود. از ويژگي هاي مهم اين
روش يکي مواج بودن تصاوير و ديگر، سادگي پس زمينه است. ابزاري که در اين
روش به کار مي رود، مي تواند مدادهاي مختلف، راپيد، قلم فرانسه، پاستل،
آبرنگ، رنگ روغن و يا هر وسيله تازه ديگري باشد. مثال: فيلم تداعي ساخته
نورالدين زرين کلک.

3- انيميشن بدون دوربين(Animation Without Camera):
يکي از ساده ترين و ارزان ترين راه هاي ساخت فيلم انيميشن، شايد همين روش
باشد. زيرا مي توان با استفاده از نوار فيلم خام يا نور خورده، بدون
استفاده از دوربين و مراحل لابراتوري، فيلم ساخت. اگر فيلم خام را ظاهر
کنيم و يا فيلم هاي قديمي و مستعمل را با مقداري آب ژاول شستشو دهيم، نوار
شفا في به دست مي آيد که مي توانيم با ابزار مختلفي مثل مداد چرب، مرکب،
رنگ روغن و يا وسايل ديگري، روي هرفريم آن پي درپي طراحي کنيم که حاصل آن،
فيلم انيميشن است، هم چنين با ايجاد خراش روي فيلم مي توان انيميشن هاي
خالص، زيبا و موثري را خلق کرد. براي اجراي اين روش از فيلم 16 ميليمتري
مي توان استفاده کرد، ولي بهتراست براي تسهيل کار و گرفتن نتيجه بهتر از
کادرهاي بزرگتري مثل 35 ميليمتري و يا حتي 70 ميليمتري استفاده شود.
بهترين نمونه روش خراش روي فيلم، کار خانم "کارولين ليف" ( آنسي 91)
"Annecy91" را به خود اختصاص داد. هم چنين مي توان "مک لارن"(McLaran) را
که سال هاي بسياري از عمرش را صرف تجربه اين روش نمود و دستاورد هاي با
ارزشي را خلق کرد، به عنوان ابداع کننده و توسعه دهنده اين روش دانست.

4- کات اوت يا انيميشن با بريده مقوا(Cut Out):
پرسوناژ با بريده مقوا ساخته و مفصل گذاري مي شود و گاه به صورت
کولاژ(Collage) يعني با بريده مواد ديگري مانند پارچه، نخ هاي مختلف،
کاموا، کاغذهاي گوناگون روزنامه و يا عکس شکل مي گيرد و زير دوربين، کادر
به کادر حرکت داده و فيلمبرداري مي شود. لي لي حوضک ساخته وجيه الله فرد
مقدم، از نمونه هاي خوب اين روش به شمار مي رود. اين تکنيک به صورت کات
اوت سايه اي(Silhouette Animation) نيز اجرا مي شود، با اين ترتيب که
اشکال لازم را از مقواي سياه مي سازند و از پشت به آن نور مي تابانند. در
اين صورت بيننده مي تواند تصوير را به صورت سايه هاي بسيار مشخص که حرکت
مي کنند، ببيند.

5 - انيميشن سه بعدي(Three ِDimensional Animation يا 3D):
اين تکنيک با فيلمبرداري تک فريم از پرسوناژهاي عروسکي يا هر پرسوناژ سه
بعدي ديگر اجرا مي شود. ِيعني از هرحرکت عروسک هايي که مفصل هاي فرم پذيري
دارند، يک يا دو فريم فيلم گرفته مي شود. اين تکنيک گاهي نيز با احجام و
اشيايي مانند ميخ و چکش، چراغ مطالعه، مهره هاي شطرنج و يا هر شي سه بعدي
ديگري اجرا مي شود. " کليميشن" (Claymation) نيز کار سه بعدي ديگري است.
در گذشته پرسوناژها و برخي از عناصر پس زمينه با گل ساخته و سپس حرکت داده
مي شدند. ولي امروزه با استفاده از خمير مجمسه سازي و موم يا مواد مشابه
ديگري ساخته و حرکت داده مي شوند.

6- انيميشن با عکس(Photo Animation):
ازسوژه در حال حرکت، عکس هاي پي در پي گرفته مي شود و با انتخابي از آن ها
و تغييرات ديگر، دور عکس ها بريده شده و سپس روي پس زمينه، که ممکن است
عکس يا نقاشي باشد، قرار مي گيرند و فيلمبرداري مي شوند. گاه ممکن است به
جاي عکس، از فتوکپي استفاده شود. اين شيوه نيز به علت تغييراتي که در عکس
به وجود مي آيد، جذابيتي ويژه پيدا مي کند، که مي توان با استفاده از مداد
رنگي يا پاستل جلوه هاي گرافيکي ويژه اي را خلق نمود، هم چنين از فتوکپي
رنگي هم مي توان استفاده کرد.

7- پيکسيليشن(جن نمايي و يا زنده نمايي) (Pixilation):
در اين روش، پرسوناژ زنده، بازيگر نقش اصلي است و مقاطعي از حرکت پرسوناژ
انتخاب شده و چند کادر فيلمبرداري مي شود. حاصل، حرکت منقطع بازيگر است که
با سرعت هاي متفاوت و متناسب موضوع فيلم، حالتي تازه و بديع را ا لقا مي
کند. به عنوان نمونه مي توان فيلم سياه و سفيد، ساخته سهراب شهيد ثالث را
نام برد.

8- پين اسکرين(تخته سنجاق)(Pin Screen):
براي اجراي اين تکنيک، هزاران سوزن در يک صفحه جا سازي شده و با تغيير
ارتفاع اين سوزن ها و نيز نور پردازي از يک زاويه بخصوص، تصاويري به وجود
مي آيد که حاصل انعکاس نور بر مقطع سوزن ها مي باشد. در اين روش
انيماتورها در پشت و جلو صفحه عمودي(pin Screen) قرار مي گيرند و سوزن ها
را به حرکت در مي آورند. براي مثال مي توان به فيلم زيبايي ناب، کار مشترک
الکساندر الکسيف(AlexanderAlexeieff) و کلر پارکر(Claire Parker)، که
ابداع کننده اين تکنيک بوده اند، اشاره نمود.

9- انيميشن زير دوربين(Under Camera Animation):
در اين روش يک صفحه شيشه اي را که از زير نور پردازي شده، انتخاب مي کنند،
و روي آن اجسام ريزي مثل ماسه، خرده هاي چوب، خرده هاي چاي، منجوق و يا
مواد ريز ديگري ريخته و به آن شکل مي دهند. سپس با تغيير تدريجي و مرحله
اي تصاوير و فيلمبرداري فريم به فريم از آن ها فيلم انيميشن مي سازند.
ويژگي اين روش در اين است که اکثر کارهاي طراحي يا نقاشي، زير دوربين و به
هنگام فيلمبرداري تک فريم انجام مي شود و چون تغييرات في البداهه هستند،
تصاوير زيبايي تشکيل مي دهند که حس بيشتري را از فضاي فيلم به بيننده
منتقل مي سازند. مثل فيلم، خيابان (Street) ساخته کارولين ليف(Carolin
Leaf).

10- روتوسکپي(Rotoscopy ):
ابتدا فيلمي از پرسوناژهاي زنده تهيه مي شود، سپس با الگو قراردادن حرکت
پرسوناژها در فيلم، طراحي هاي جديد تهيه شده و فيلمبرداري مي شوند که
البته تکنيکي است که در خدمت بعضي از روش هاي فوق مي تواند قرار گيرد.
استفاده از روش روتوسکپي را در غالب فيلم هاي به ياد ماندني کمپاني والت
ديزني مي توان ديد.

11- دايناميشن(Dinamation):
در اين تروکاژ با استفاده از روش نمايش از پشت، صحنه هاي عروسکي، با طبيعت
و تصاوير واقعي از موجودات زنده پيوند زده مي شوند و دنياي خيالي با دنياي
واقعي درهم مي آميزند. ابتدا هنرپيشه ها به کمک تخيل و دکوپاژ دقيقي که
کارگردان بر مبناي سناريو در دست دارد، با موجودات خيالي که وجود خارجي
ندارند، حرف مي زنند و يا به ايفاي نقش مي پردازند. مثلا با يک اسکلت فرضي
هشت دست که به وسيله شمشيري مي جنگند. کلمه دايناميشن همواره نام ري هاري
هاوزن(RayHarry Hausen) را تداعي مي کند. وي فيلم هاي متعددي با اين روش
ساخته است که هفتمين سفر سندباد يکي از نمونه هاي خوب اين روش است.

12- انيميشن کامپيوتري(Computer Animation):
در اين روش طراحي هاي بين دو کليد، ايجاد بافت، پرسپکتي، رنگ، زاويه ديد،
جهت گردش و سيکل هاي حرکتي به وسيله کامپيوتر انجام و کامل مي شود، با اين
ترتيب که اطلاعات لازم به کامپيوتر داده، و حرکات مورد نظر برنامه ريزي مي
شود و بقيه کارها با کامپيوتر است.

13- دياگرام انيميشن(Diagram Animation):
در اين روش از همه امکانات انيميشن استفاده نمي شود، بلکه فقط از شکل هاي
ساده، خطوط و يا فلش ها براي نشان دادن بعضي از موضوعات بسيار ساده
استفاده مي شودکه غالبا کاربرد آموزشي دارند.]